top of page

Журнал l  ата-аналарға арналған

№1

ақпан/2017 ж

«Інжу»

1-шығарылым

Бұл бөлмеде:

Редакциялық ұжым

 Кутергина Н.В.   -     Редактор,

                      «Балабақша-Сад» әдіскері.

Бойко С.В.         -     мұғалімі                                   театр іс-шаралары,  

  Коломеец Н.П.     -     музыка жетекшісі

Килдишова И.В.  -     музыка жетекшісі

Никишина Т.В.     -     қосымша пән мұғалімі                                білім беру  

Әубәкірова Р.Т.     -   Қазақ мұғалімі                                тіл   

Оразбаева Б.А.      -   Қазақ мұғалімі                               тіл  

 

Селезнева Е.И.      -   логопед

Руденко Е.В.        -  логопед

«Әдемі сөйлейміз» ...................

«Нақты тақырып......................

«Педагогикалық шеберхана»....

«Балаларымыздың жетістігі»

«Біздің вернисажымыз»......................

«Балаларға арналған іс-шаралар» ...................

«Мұғалімдер мен балалардың бірлескен шығармашылығы» ............                         

«Қызықты технологиялар»

Әдемі сөйлейміз

Дыбыстардың дұрыс айтылуын қалыптастыру.

Селезнева Е.И. - логопед

 

     тәрбие көзі  дыбыстық сөйлеу — дауыс байламдары арқылы өтетін ауа ағыны.

Дыбыстардың пайда болуында ең үлкен рөлді ауыз қуысы атқарады, онда  дыбысты айту үшін маңызды мүшелер: ерін, тіл, жұмсақ таңдай, кішкентай овула. Артикуляциялық аппараттың ең белсенді және қозғалмалы мүшелері болып табылады

ең алуан түрлі жұмыстарды орындайтын және ең соңында сөйлеудің әрбір дыбысын қалыптастыратын тіл мен ерін.

Тіл әртүрлі бағытта қозғалатын бұлшықеттерден тұрады; ол пішінін өзгертіп, әртүрлі қозғалыстар жасай алады.

Тіл ұшы, арқа, бүйір қыр және түбір болып бөлінеді. Тіл бүкіл денеде ғана емес, сонымен қатар жекелеген бөліктерде қозғалыстар жасайды. Еріндер әртүрлі қозғалыстарды орындайды; олардың маңыздысы дыбыстардың айтылуына қатысатындары.

Дыбыстардың бұрмалануының себебі – жеткіліксіз қалыптасу  артикуляциялық аппараттың қозғалысы, артикуляциялық моториканың бұзылуы. Әлсіз бұлшықеттер, кейде ерніңізді созуға мүмкіндік бермейді («күлімсіреу»); тіл емес

көтеріледі; қозғалыстар әлсіз, анық емес, қозғалыста тегістік, айқындық, біркелкі болмайды; тілдің, еріннің қалаған қалпын өзгертпей ұстау өте қиын; бір қозғалыстан немесе позициядан ауысу мүмкіндігі жеткіліксіз  басқасына.

Әдетте артикуляциялық моторикасы жеткіліксіз қалыптасқан балаларда  қолдың ұсақ моторикасы да нашар дамыған.

Артикуляциялық аппарат мүшелерінің қозғалыстарын қалыптастыру маңызды  саусақ қимылдарының бір мезгілде дамуымен.                                                                                   «Мен» дыбысы.

 

                

а) күлімсіреген еріндер;

б) тістер бір-біріне жақын, бірақ тұйық емес, алдыңғы тістер жалаңаш;

в) тілдің ұшы төменгі азу тістерге тіреледі;

г) дауыс байламдары керілген, жақын, ауытқығандықтан, ауа бар

реактивті».

Қолдар үстелде шынтақта, саусақтар жұдырықпен түйілген - дем алу, дем шығару - және-және-және - біз саусақтарымызды ашамыз (төрт жабық саусақ бүйірге «босатады», ал үлкені -

басқасына); дем шығарғанда «и-и-и-и - ұзақ уақыт бойы дыбыс;   5-6 рет қайталаңыз.

 

«А» дыбысы.

а) ауыздың ашылуы;

б) тілдің ұшы төменгі азу тістерге тіреледі;

в) ауа ағыны болғандықтан дауыс байламдары керілген, ауытқып тұрады.

Қолды шынтақпен үстелде, жұдырықтай түйілген саусақтар – демді ішке тарту; дем шығару - «ах-ах-ах-ах», саусақтарды ашыңыз, оларды жайыңыз, тартыңыз, жоғары қараңыз, алақандар алға;

5-6 рет қайталаңыз.                                       «О» дыбысы

        

а) сопақ еріндер;

б) тілдің ұшы төменгі азу тістерге тіреледі;

в) ауа ағыны болғандықтан дауыс байламдары керілген, ауытқып тұрады.

Қолды шынтақпен үстелде, жұдырықтай түйілген саусақтар – демді ішке тарту; дем шығару - «о-о-о-о» -

саусақтарды ашу, кішкентай, сақина, ортаңғы қосылып түзетіледі, «қарау» жоғары, индекс пен бас бармақ біріктіріледі (шеңбер), алақан

алға; 5-6 рет қайталаңыз.

а) еріндер «түтік» алға қатты созылған;

б) тілдің ұшы төменгі азу тістерге тіреледі;

в) ауа ағыны болғандықтан дауыс байламдары керілген, ауытқып тұрады.

Қолды шынтақпен үстелде, жұдырықтай түйілген саусақтар – демді ішке тарту; дем шығару -  «у-у-у-у»,

саусақтарды ашыңыз, алақанды төмен түсіріңіз; төрт жабық саусақ бірге, үлкен

төмен түсірілді, саусақтар кернеулі;

5-6 рет қайталаңыз.

                                                            «У» дыбысы

             ​

 

а) еріндері керілген емес;

б) ісінулер жабылады;

в) тілдің ұшы астыңғы тістен алыстаған) дауыс байламдары керілген, ауытқып тұрады, себебі ауа ағыны болады.

Қолдар үстелде шынтақта, саусақтар жұдырықпен түйілген - дем алу, дем шығару - «с-с-с-с»,

саусақтарды ашыңыз, алақан алға, төрт саусақ жоғары қарайды, қосылды,

шиеленісті, ал бас бармақтар бір-біріне «терезе» жағына созылады;

5-6 рет қайталаңыз.

Бұл биоэнергетика! Қалыптастырудағы баға жетпес техника

балаларға дұрыс айтылу

Нақты тақырып

Коломеец Н.П., музыка. супервайзер

«Мектеп жасына дейінгі балаларды музыка арқылы рухани-адамгершілікке тәрбиелеу»

  «Дұрыс тәрбиеден

бүкіл халықтың әл-ауқатына байланысты»

Джон Локк

 

 

 

Қазақстан азаматының жеке тұлғасын отансүйгіштік, рухани-адамгершілікке тәрбиелеу – елімізді жаңғыртудың негізгі факторларының бірі. Адамды тәрбиелеу, оның өмірге деген қызығушылығын, еліне, туған жеріне деген сүйіспеншілігін арттыру, жасампаздық пен жетілдіру қажеттілігі Қазақстанның табысты дамуының ең маңызды шарты болып табылады.

  Жасыратыны жоқ, музыка өнері жанды эмоционалды әсер туғызады, сананың эмоционалдық саласына әсер етеді, әлеуметтік-психологиялық, дүниетанымдық сезімдерді, патриоттық сезімдерді, патриоттық сезімдерді тәрбиелеуге көмектеседі.  адамгершілік, сондай-ақ мейірімділік, борыш сезімі, мақтаныш, ар-намыс, әділдік және қоршаған әлемге, сұлулық әлеміне деген көзқарасты қалыптастырады.

Мектепке дейінгі кезең балаға эмоционалдық-психологиялық әсер ету үшін ең қолайлы кезең болып табылады, ол ең жоғары оқу қабілетімен, педагогикалық әсерлерге бейімділігімен, әсерлерінің күші мен тереңдігімен сипатталады, балалардың қабылдау бейнелері өте жарқын және күшті, сондықтан оларда сақталады. ұзақ уақыт, кейде өмір бойы есте сақтау.

Сондықтан да мектеп жасына дейінгі кезеңде алған білім, дағды, әдет-ғұрып, мінез-құлық, мінез-құлық қасиеттерін дамыту - ерекше күшті болып, кішкентай адамды өз халқымен, бүкіл елмен байланыстырады.

Демек, мектепке дейінгі жаста рухани-адамгершілік тәрбие беру жас азаматтың тұлғасын одан әрі дамыту мен қалыптастырудың іргетасы болып табылады.

Музыка сабағында рухани-адамгершілік тәрбие мыналар арқылы жүзеге асырылады:

- әлемдік музыка өнерінің негізгі қабаттарын: фольклорды, қасиетті музыканы, классикалық композиторлардың шығармаларын түсіну;

- қазақ музыка мәдениетінің интонациялары, бейнелері арқылы баланы музыка әлеміне баулу.

- халық музыкасымен, халықтың тарихымен, салт-дәстүрлері мен әдет-ғұрыптарымен, халық аспаптарымен таныстыру;

- ел тарихымен, рәміздерімен, тарихи мұраларымен таныстыру;

- фольклорлық шығармалардың негізгі жанрларын зерттеу;

- Қазақстанның әртүрлі халықтарының мәдениетімен, салт-дәстүрлерімен, әдет-ғұрыптарымен, музыкасымен таныстыру.

Рухани-адамгершілік тәрбиенің өзектілігі айқын:  экономикалық және әлеуметтік байланысты құндылық бағдарлар жүйесіндегі түбегейлі өзгерістер  дағдарыстар  білімнің құнсыздануына, алғашқы материалдық байлықтың күшіне, тарихи оқиғалардың бұрмалануына,  заманауи руханияттың жетіспеушілігі  бұқаралық мәдениет, отбасы дағдарысы және отбасылық тәрбие,  қоғамдағы агрессияның күшеюі; экологиялық апаттар, оның ішінде психикаға деструктивті әсер ететін балалар үшін зиянды шумен шамадан тыс ластану  балалар,  мұның бәрі балалардың рухани дамуына және олардың психикалық дамуына әсер етеді -  жасайды  рухани-адамгершілік дәстүрлерді бала өміріне сіңіру, сақтау, жеткізу қажет. Музыка арқылы баланың жан дүниесін тәрбиелеу, оның адамгершілік қасиеттерінің қалыптасу процесіне әсер ету – музыкалық тәрбиенің маңызды міндеттерінің бірі. Дәл сағатта  мектеп жасына дейінгі жаста адамгершіліктің: «жақсы» ненің «жаман» дегені қалыптасады. Музыка жетекшісінің мақсаты жеке дарындарды тәрбиелеу емес, барлық балалардың музыкаға деген сүйіспеншілігін арттыру, ол әрбір адамның рухани қажеттілігіне айналуы. Балалық шақта жоғалған нәрсені жастық шақта, тіпті есейген кезде де толтыру мүмкін емес. Балалық шақтағы нәзіктік, сұлулыққа бейімділік тұлға дамуының кейінгі кезеңдерімен салыстырғанда салыстыруға келмейтіндей тереңірек. Негізгі міндеттердің бірі  мен үшін  баланың рухани өмірінің бүкіл құрылымын, оның ұжымдағы қарым-қатынасын анықтайтын «әдеміге» деген қажеттілікті тәрбиелеу болып табылады. «Әдемі» деген қажеттілік  моральдық сұлулықты бекітіп, арсыз, ұсқынсыз нәрселердің бәріне ымырасыздық туғызады. «Қолына скрипка ұстаған адам «жамандық» жасай алмайды» дейді ескі халық даналығы.

Сондықтан мюзиклмен тікелей айналысу  тәрбиелік іс-шараларды орындау барысында мен келесі міндеттерді қойдым:

1. Музыкамен жеке тұлғаны, шығармашылық қабілетін жан-жақты дамыту, рухани-адамгершілікке тәрбиелеу.

2. Балалардың танымдық әрекетін белсендіру.

3. Музыка күшімен баланың ішкі дүниесін, айналадағы шындыққа көзқарасын тәрбиелеу, өмірлік ұстанымын қалыптастыру.

4. Алған білім мен дағды негізінде музыкалық өнер тілін меңгерту.

Бұл мәселелерді шешу үшін мен музыкалық әрекеттің барлық түрлерін қолданамын.  және осыларды пайдаланыңыз  музыка сабақтары, әңгімелер, концерттер, мерекелер мен ойын-сауықтар, ата-аналар жиналысы, әдеби-музыкалық сурет кабинеттері сияқты музыкалық қызметті ұйымдастыру формалары.

Балабақшадағы музыкалық іс-шараларда әртүрлі тақырыптар көрініс табады. Олар: «Отбасы және ішкі шеңбер», «Балабақша – менің екінші үйім», «Туған жеріңді сүй, біл!», «Менің Отаным – Қазақстан!», «Сүйікті армияға даңқ!», «Ұлы Жеңіс».  Осы тақырыптарды пайдалана отырып, өз елімізге, өз үйімізге, балабақшамызға, туған көшемізге, отбасымызға деген сүйіспеншілікке, әскерге деген сүйіспеншілік пен құрметке, жауынгерлердің ерлігіне мақтаныш сезімін оятамыз.      

Балабақшамызда рухани-адамгершілік тәрбие беру жұмыстарының дәйекті, жүйелі, дұрыс ұйымдастырылуы балалардың эстетикалық және интеллектуалдық дамуына ықпал етеді, шығармашылық және танымдық белсенділіктерін дамытады, музыканы және өнердің басқа түрлерін қабылдауға саналы көзқарасты үйретеді. Ол толтырады  балалар  қуаныш, ізгілік, нұр, сұлулық пен кең дүниені ашады  оларға айналадағы әлемді шығармашылықпен өзгертуге үйрету. 

Педагогикалық шеберхана

Оразбаева Б.А., оқытушы Қазақ тілі

Ұлттық тұзды жаңғыру

Бүгіңгі ТңДа қоамняң Araceanda ҰМытылип Бара Жатқан, азақта салт-растріне егізденьеган «Ханталапай» Ойнаң Jandandera Majacatynda Рудня қлассынаң №10 Балабошасынаң Тәрбеш_лері Мен ұқты. Ұйымдастырушының басты мақсаты, өзге ұлт оқулары қазақ халқының тұз-дәстүрімен, көне бай тарихымен таныту көздеген еді. Зияткерлік ойын барысы толык қазақ тілінде өткен болатын. 3 кезеннен құрылған "ханталапай" ойы көрермендер мен қатысушылар тарапынан онң көз қараска ие болды. 1 кезен «сұрақ-жауап» аталды деп. Осы кезеннің мақсаты қатысушылардын қазақ тілі тексер болатын. 2 кезен, зиялы ойының атына сайкес, «ханталапай» ойнатты,     Басында қатысушыларға ойының шарты мен негiзгi мақсат түсiндiрiлiп, “аттын басы жiберiлi”. Ережеге сайкес, ортаға 100 асық шашылып, 2 топка бөлінген ойыншылар сол асықтарды лезде жинауға кірісті. Өзінің шапшаңдығымен көзге көрген оқытушылар тобы, бұл кезеннің жеңімпазы атанда. Ойынның барысы қатысушылардың қазақ тілі сапасы мен ох-өрісі кенеюіне ұлысын қосқаны сөзсіз. Бүл негiзде ұйымдастырушы, аралар балабақшаның Қазақ тiлi мұғалiмi Оразбаева Б.А. «Интеллектуалдық ойының нәтiжесі, қатысушылардың қазақ тiлi денгейiнiң өсiмiмен қатар елемiздiң Салт-дәстүрiне сенiп өнер көрсетемiн. 

«Ән саламын саған, Қазақстаным»

Жарыстарға қатысу

Балаларымыздың жетістігі

Елін сүйген, Елі сүйген Елбасы».

Бүгінгі таңда мектепке дейінгі білім беру саласындағы басты міндеттердің бірі – балаларды отансүйгіштікке, туған елінің тарихын құрметтеуге, қызығушылыққа тәрбиелеу. Co.  Қазақстанның тұңғыш президентінің туған күніне орай мектеп жасына дейінгі балалар арасында оқырмандар байқауы өтті  «Елін сүйген, Елі сүйген Елбасы». Біздің балабақшаның №11 мектепалды даярлық тобының тәрбиеленушісі Тимофей Осяев (театрлық іс-әрекет пәнінің мұғалімі Бойко С.В.) қалалық байқауда бас жүлдеге ие болып, облыс бойынша екінші орынды иеленді.

Қазақстан Тәуелсіздігіне 25 жыл

Астана – Отанымыздың бас қаласы

Балаларға арналған іс-шара

Бүгінгі таңда мектепке дейінгі білім беру саласындағы басты міндеттердің бірі – балаларды отансүйгіштікке, туған елінің тарихын құрметтеуге, қызығушылыққа тәрбиелеу. Co.  Қазақстанның тұңғыш президентінің туған күніне орай мектеп жасына дейінгі балалар арасында оқырмандар байқауы өтті  «Елін сүйген, Елі сүйген Елбасы». Біздің балабақшаның №11 мектепалды даярлық тобының тәрбиеленушісі Тимофей Осяев (театрлық іс-әрекет пәнінің мұғалімі Бойко С.В.) қалалық байқауда бас жүлдеге ие болып, облыс бойынша екінші орынды иеленді.

Біздің вернисаж

«Қыс ертегісі»

Мұғалімдер мен балалардың бірлескен жұмысы

Аппақ қар

Ауада айналу.

Ал жер тыныш

Құлау, жату.

Қызықты технологиялар

Руденко Е.В., логопед

Логопедиядағы СУ ДЖОК МАССАГЕРЛЕР.

Логопедиялық жұмыста баланың ұсақ моторикасын, когнитивті, эмоционалдық және ерікті сфераларын дамыту үшін әртүрлі сөйлеу бұзылыстарында Су Джок терапиясының әдістері белсенді қолданылады.
Сыныптағы тәжірибемізде біз массаждық металл сақиналары бар массаж шарлары түріндегі Su Jok массажерлерін қолданамыз.

Арнайы шармен массаж жасаңыз.
Алақанда көптеген биологиялық белсенді нүктелер болғандықтан, оларды ынталандырудың тиімді әдісі - саусақтарға, қолға, алақанға, оны айналдыруға қолдануға болатын арнайы доппен уқалау.
Нәтижесінде баланың бұлшық еттерінің тонусы жоғарылайды, қан аяқ-қолға түседі. Нәтижесінде ұсақ моторикасы мен аяқ-қолдардың сезімталдығы жақсарады.


Серпімді сақинамен массаж жасаңыз.
Баланың саусақтарына серіппелі сақиналар тағып, үстінен айналдырады. Әрбір саусаққа массаж жасалады. Бұл жаттығуларды күніне бірнеше рет қайталау керек.

Серпімді сақинамен массаж жасаңыз.
Баланың саусақтарына серіппелі сақиналар тағып, үстінен айналдырады. Әрбір саусаққа массаж жасалады. Бұл жаттығуларды күніне бірнеше рет қайталау керек.


Шарлардың көмегімен - сақиналары бар «кірпілер» - балалар саусақтары мен алақандарын уқалайды, бұл бүкіл денеге, сондай-ақ саусақтардың ұсақ моторикасын дамытуға жақсы әсер етеді. Массаж процесі балаларға скучно болып көрінбеуі үшін поэтикалық материал қолданылады.

Су-джок массажерлерін қолданатын жұмыс формалары.

Су Джок добы арқылы саусақ гимнастикасы балалардың сөйлеуін дамытудың бірегей құралы болып табылады. Өлең оқумен қатар жүреді. Мектеп жасына дейінгі балалар тікенекті доппен ойнағанды жақсы көреді. Оны алақанның арасына айналдырып, қолдың бұлшық еттерін уқалайды. Балалар мәтінге сәйкес сөздерді қайталап, доппен қимылдарды орындайды:


Мен доппен шеңбер жасаймын
Мен оны алға-артқа айдаймын.
Мен олардың қолдарын сипаймын.
Бір қиыршық сыпырып жатқан сияқтымын
Және оны аздап қысыңыз
Мысық табанын қалай қысады,
Мен допты әр саусақпен басамын,
Ал мен екінші қолымнан бастайын
Балалар кезек-кезек әр саусаққа массаж сақиналарын тағып, саусақ гимнастикасының өлеңін айтады.
Бір - екі - үш - төрт - бес, (саусақтарды бір-бірден ағыту) Саусақтар серуенге шықты, Бұл саусақ ең күшті, ең жуан, ең үлкен саусақ. Бұл саусақ оны көрсетуге арналған. Бұл саусақ ең ұзын және ол ортасында тұрады. Бұл саусақ аты жоқ, ол ең бүлінген. Ал кішкентай саусақ кішкентай болса да өте епті және батыл.Бір мезгілде дамитын массажмен бірге. ұсақ моториканы, сөйлеуде берілген дыбысты автоматтандыруға болады. Массаж кезінде белгілі бір дыбыспен жұмыс істегенде осы дыбысқа сәйкес мәтін айтылады.
Бала кезекпен әр саусаққа массаж сақинасын тағып, бір уақытта жеткізілген дыбысты автоматтандыру үшін өлеңді айтады [Ш]. Оң жақта: Бұл нәресте - Илюша, (бас бармақта) Бұл нәресте - Ванюша, (көрсеткіш) Бұл нәресте - Алеша, (ортаңғыда) Бұл нәресте - Антоша, (аты жоқ) Ал кішкентай сәбиді достары Мишутка деп атайды. (кішкентай саусақ) Сол жақта: Бұл нәресте - Танюша, (бас бармақта) Бұл нәресте - Ксюша, (индекс) Бұл нәресте - Маша, (ортаңғы) Бұл нәресте - Даша, (аты жоқ) Ал кішісі - Наташа . (кішкентай саусақ)
Бала [Ж] дыбысын автоматтандыру үшін тақпақ айта отырып, допты алақан арасында домалатады. Кірпі жолсыз жүреді, Ешкімнен қашпайды. Басынан аяғына дейін барлығы инеде кірпі. Оны қалай қабылдауға болады?
Лексикалық және грамматикалық категорияларды жетілдіруде Су Джок шарларын қолдану.
Қыз Иринка заттарды ретке келтірді. (Балалар «Су Джок» допын алақандарының арасына айналдырады.)
Қыз Иринка қуыршаққа: «Салфеткалар салфетка ұстағышында, сары май майлы ыдыста, нан нан жәшігінде, тұз, әрине, тұздағышта болуы керек!» - деді.
  Балалар сақинаны кезек-кезек саусақтарына салып, оң қолдың кішкентай саусағынан бастап, мына сөздерді айтады: майлық ұстағыш, май табағы, нан жәшігі, тұз шайғыш. Сөздерге дыбыстық талдау жүргізу кезінде үш түсті массаж шарлары қолданылады: қызыл, көк және жасыл. Логопедтің нұсқауы бойынша бала дыбыстың белгілеуіне сәйкес келетін допты көрсетеді.  Логопедтің нұсқауы бойынша көсемшелерді қолдану дағдыларын жетілдіру кезінде бала сәйкесінше шарларды қояды: қызыл шар қорапта; көк - қораптың астында; жасыл - қораптың жанында; Сонда, керісінше, бала ересек адамның әрекетін сипаттауы керек. Сөздерге буындық талдау жасау үшін балалар «Сөздерді буынға бөлу» жаттығуын орындайды. Бала буынды атайды және қораптан бір шарды алады, содан кейін буын санын санайды.  Су-Джок терапиясын қолдану нәтижесінде:
 бүкіл ағзаға пайдалы әсері;
 ми қыртысының сөйлеу аймақтары ынталандырылады;
 қозғалыстарды үйлестіруді және ұсақ моториканы дамытады;
 толыққанды оқу әрекетін қалыптастыруға қажетті ерікті мінез-құлық, зейін, есте сақтау, сөйлеу және басқа да психикалық процестерді дамыту.

bottom of page